Opieka nad chorym po zawale miesnia. Monika Piraniss. Serce ludzkie pracuje przez całe życie, bez przerwy, zaopatrując nasz organizm w niezbędny do życia tlen. Transportuje go wraz z innymi składnikami odżywczymi poprzez krążącą krew do wszystkich narządów naszego organizmu, jako materiał energetyczny . See Full PDF.
fot. Fotolia Filmy instruktażowe dla opiekunów osób po udarze można oglądać za darmo na YouTube na Część z nich dostępnych jest także na stronie Udar mózgu i co dalej? Filmy instruktażowe dla opiekunów osób po udarze W pięciu krótkich video-poradnikach z dokładną infografiką oraz komentarzem fizjoterapeutki w prosty sposób zademonstrowanych zostało kilka podstawowych sytuacji, z którymi na co dzień spotyka się każdy opiekun chorego, który przeszedł udar lub uraz mózgu. Można się z nich dowiedzieć na przykład: jak powinno wyglądać prawidłowe ułożenie i obracanie pacjenta na łóżku, jak bezpiecznie (bez narażania chorego na uraz) zmienić jego pozycję z leżenia do siadu, jak przesadzić chorego z łóżka na wózek. Na filmach występuje Magdalena Selwod – fizjoterapeutka Bonifraterskiego Centrum Zdrowia – oraz Zdzisław Grygier – jeden z pacjentów Centrum. fot. screen z filmu, Więcej informacji znajdziemy na stronie Znajdują się tam historie osób, które przeszły udar i wróciły lub wracają do funkcjonowania w społeczeństwie, a także porady i praktyczne informacje dotyczące funkcjonowania osoby, która przeszła udar. Jak rozpoznać udar mózgu? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Udar mózgu – fizjoterapia w świetle badań naukowych. Niniejszy wpis oparty jest na przeglądzie organizacji EBRSR ( Evidence-Based Review of Stroke Rehabilitation). Zawarto w nim 4 500 badań ( w tym 1699 badań randomizowanych). Wpis będzie zawierał jedynie zagadnienia dotyczące fizjoterapii po udarze mózgu.
Widok (4 lata temu) 29 września 2017 o 01:14 mi wygląda opieka nad chorym po dni temu mama moja miała udar niedokrwienny i jako powikłanie leczenia mały jest nadal dodatku sprawę komplikuje skaczący cukier i cała lewą stronę ciała jest z nią nas ,mówi...chociaż bardziej to bełkot więc pokazuje nam zdrową ręką,otwiera oczy i stara się wykonywać polecenia rehabilitantki to lekarze twierdza ze się na szpital rehabilitacyjny nie nadaje Musimy teraz decydować co dalej opieka w domu czy ZOL?Od razu pomyślałam o mamy male z tata są oboje sędziwi, mieszkają na 2 mieszkamy osobno, pracujemy i mamy dwójkę by zapewnić opiekę cały sprzęt do myśl o zakładzie serce mi by się chyba załamała tam psychicznie i chyba ja mama będzie karmiona przez Was podzielcie się Waszymi doświadczeniami nad opieką w domu lub zakładem opieki wiem co robić, kręcę się w wiem co i gdzie i za ile. 1 0 ~wol (4 lata temu) 29 września 2017 o 19:13 Byłam jakiś czas wolontariuszką w ZOL w dawnym kolejowym i uważam, że opieka jest ok. Płaci się chyba 70 % emerytury lub renty. Jest określony czas przebywania pacjenta. Jest tam rehabilitacja i terapia zajęciowa. Nie wiem, jak dlugo czeka się na miejsce. 2 0 ~anonim (4 lata temu) 30 września 2017 o 14:36 Dziekuje za podpowiedz. 0 0 ~Daria (4 lata temu) 1 października 2017 o 18:10 Tylko i wyłącznie szukajcie szybko ZOL i to najlepiej bezpośrednio ze szpitala do ZOL a nie w domu czekać parę miesięcy. Broń Boże do domu - do takiego pacjenta nie przyjdzie w ramach NFZ żaden specjalista, jeśli są problemy z chodzeniem to tylko przewóz wszędzie karetką, chyba, że sami z drugiego piętra zniesiecie Mamę, rehabilitacja w domu to tak, ale kolejka i są limity, opiekunka z MOPRU jak nie ma limitów to wpadnie na 3 godzinki (płatna oczywiście, chyba że naprawdę bardzo niskie emerytury mają rodzice), więc możesz się już zwolnić z pracy lub wynająć opiekunkę prywatnie 20 zł / godzina. Nie ma żadnego wsparcia - wiem bo to przerabiam. PEG - super fajnie jak się nie zatnie i Mama się nie zachłyśnie. 2 0 ~k. (4 lata temu) 1 października 2017 o 21:56 załamana Mirka2017-09-29 01:14: mi wygląda opieka nad chorym po dni temu mama moja miała udar niedokrwienny i jako powikłanie leczenia mały jest nadal dodatku sprawę komplikuje skaczący cukier i cała lewą stronę ciała jest z nią nas ,mówi...chociaż bardziej to bełkot więc pokazuje nam zdrową ręką,otwiera oczy i stara się wykonywać polecenia rehabilitantki to lekarze twierdza ze się na szpital rehabilitacyjny nie nadaje Musimy teraz decydować co dalej opieka w domu czy ZOL?Od razu pomyślałam o mamy male z tata są oboje sędziwi, mieszkają na 2 mieszkamy osobno, pracujemy i mamy dwójkę by zapewnić opiekę cały sprzęt do myśl o zakładzie serce mi by się chyba załamała tam psychicznie i chyba ja mama będzie karmiona przez Was podzielcie się Waszymi doświadczeniami nad opieką w domu lub zakładem opieki wiem co robić, kręcę się w wiem co i gdzie i za którego szpitala Mama trafiła po udarze? był tam specjalny oddział udarowy? 1 0 ~anonim (4 lata temu) 21 października 2017 o 20:04 Dziękuje bardzo za cenną wiedziec jak wyglada rzeczywistosc. 0 0 ~załamana Mirka (4 lata temu) 21 października 2017 o 20:19 Do Akademii specjalny oddzial ratuj acy mame potem pani dr opiekuj aca sie mama to dr spisala od razu mame na wrazenie ze odnosi sie do nas rodziny z mania wszelkie pytania i watpliwosci odpowiadala drwiaco i z tekst pani dr."Nie bede zreszta pani tlumaczyc bo trzeba miec moje watpliwosci zwiazane zPEG i czy przy cukrzycy nie bedzie komplikacji z rana bardzo pani dr sie obruszyla i zganila mnie ze ucze hydraulika jak sie rury przewiezli mame do szpitala w Gdyni na bardzo wysokim cisnieniem i skaczacym cukrem,oraz infekcja od PEG i dolnych drog moczowych Stad wielkie CRP. Dopiero w szpitalu Gdynii na z tym troche wyrazniej mowi po 2 jest mniej ospala i oprocz PEG dokarmiana jest cwiczymy przelykanie chociaz szybko sie meczy. 0 0 ~k. (4 lata temu) 21 października 2017 o 23:15 załamana Mirka2017-10-21 20:19:17Do Akademii specjalny oddzial ratuj acy mame potem pani dr opiekuj aca sie mama to dr spisala od razu mame na wrazenie ze odnosi sie do nas rodziny z mania wszelkie pytania i watpliwosci odpowiadala drwiaco i z tekst pani dr."Nie bede zreszta pani tlumaczyc bo trzeba miec moje watpliwosci zwiazane zPEG i czy przy cukrzycy nie bedzie komplikacji z rana bardzo pani dr sie obruszyla i zganila mnie ze ucze hydraulika jak sie rury przewiezli mame do szpitala w Gdyni na bardzo wysokim cisnieniem i skaczacym cukrem,oraz infekcja od PEG i dolnych drog moczowych Stad wielkie CRP. Dopiero w szpitalu Gdynii na z tym troche wyrazniej mowi po 2 jest mniej ospala i oprocz PEG dokarmiana jest cwiczymy przelykanie chociaz szybko sie trzymaj się dzielnie. Czy możesz proszę napisać, na jaką panią doktor trafiliście? Kogo unikać? My teraz szukamy kogoś prywatnie. Może warto było umówić się na prywatną wizytę do ordynatora tamtego oddziału w AM? 0 0 ~543revis (4 lata temu) 14 listopada 2017 o 12:43 Jak prywatnie fizjoterapię potrzebujesz to warto uderzyć tutaj~ bo doskonale zajmowali się kiedyś członkiem mojej rodziny. 4 0 (4 lata temu) 16 listopada 2017 o 08:33 taka osoba wymaga specjalistycznej opieki i trzeba się o wszystko dopytać w szpitalu. 1 0 ~anonim (4 lata temu) 29 listopada 2017 o 22:54 Dr Hebel z Akademii Medycznej. Unikac unikac do teraz jej slowa ze z mama bedzie na pewno nie lepiej a tylko mama pieknie nauczyła sie przełykać, pić,siedzi i w mowie tez coraz lepsze postepy. Załamana Mirka 3 0 ~wazzup (4 lata temu) 1 grudnia 2017 o 12:37 Ile teraz płaci się za taką dzienną rehabilitację? 0 0 ~Daria (4 lata temu) 1 grudnia 2017 o 18:26 Rehabilitacja w domu pacjenta od 70 zł do 150 zł za godzinę. 1 0 ~Malgorzata (3 lata temu) 1 października 2018 o 00:20 Wiem, że w placówce można uzyskać pomoc dla osób po udarach. Mają dobrych specjalistów rehabilitantów, lekarzy i terapeutów. Cieszą się dobrymi opiniami, także warto. Oczywiście trzeba mieć na to odpowiedni budżet, bo na NFZ nie ma co liczyć. W tym wypadku czas działa na niekorzyści pacjenta. 1 2 ~Dominika4 (3 lata temu) 1 października 2018 o 13:27 To prawda, rehabilitacja osób po udarze mózgu musi być przeprowadzona w możliwie najszybszym czasie. Rehabilitant do jedno, ale potrzebne jest też odpowiednie nastawienie chorego, nie można się poddawać. 2 0 ~Franek (3 lata temu) 26 kwietnia 2019 o 15:33 Długo nie mogłem dojść do przywrócenia minimalnej sprawności po udarze. Nie mogłem się obyć bez pomocy opiekuna. Specjalistyczna rehabilitacja neurologiczna w Gdańsku postawiła mnie na nogi. Dziś swobodnie wykonuję wszystkie podstawowe czynności. Jestem całkowicie samodzielny. 0 0 ~Marika (3 lata temu) 16 czerwca 2019 o 02:12 Czy ktoś tutaj korzystał kiedyś z Neuroaid? Bo widziałam artykuły i opinię w internecie, ale cena wysoka i się boję tego kupić... Czy faktycznie przyspiesza rehabilitację? Bo mój kuzyn miał wypadek samochodowy i krwiaka, który mógł uszkodzić korę przedczołową :((. Chłopak jest w ciężkim stanie, trudno z nim nawiązać kontakt i zaraz rozpoczynamy rehabilitację... 0 0 ~Ignacy (3 lata temu) 23 czerwca 2019 o 01:43 Trzeba opanować emocje i działać trzeźwo. Zapisz ją do neurologa i niech on obmyśli plany rehabilitacji. Warto też się zaopatrzeć w Neuroaid i podawać go w jej trakcie. Sam tak zrobiłem, dziadek już na 4 mscu rehabu i jest w dobrym stanie. Chociaż może chodzić, ledwo, ale dobrze się stara i minie jeszcze trochę czasu aż się całkowicie zaadaptuje 0 0 ~Jerom (3 lata temu) 14 lipca 2019 o 04:29 Kiedy efekt jest widoczny, w sensie kiedy najwyraźniej widać działanie terapii, kilka miesięcy, czy parę tygodni? 0 0 do góryWstęp I Część teoretyczna  & Charakterystyka udaru mózgu  & Podział udarów mózgu  & Przebieg i rokowanie w udarze mózgu  & Powikłania udaru mózgu  & Opieka pielęgniarska nad chorym po udarze mózgu   & Postępowanie w procesie pielęgnacyjno – usprawniającym po udarze mózgu   & Edukacja jako działanie na rzecz samoopieki oraz edukacja opiekunów pacjenta   & Postępowanie pielęgniarskie w przypadku zaburzeń w komunikacji   & Problemy w procesie pielęgnowania pacjenta po udarze mózgu II Część metodologiczna  & Cel badań.  & Metody, techniki i narzędzia badawcze  & Problemy i hipotezy badawcze  & Organizacja, przebieg badań, opis terenu badań III Część badawcza  & Charakterystyka badanego przypadku  & Diagnoza pielęgniarska.  & Planowanie opieki pielęgniarskiej nad pacjentem po udarze mózgu  & Uzasadnienie działań pielęgniarskich. Wnioski Podsumowanie Summary Bibliografia Wykaz rysunków Wykaz tabel Aneks Pobrań : 12 Pobierz, wysyłając SMS o treści pod numer 92505 Wpisz otrzymany kod : Po wpisaniu kodu, kliknij "Pobieram PDF/DOCX", pobieranie rozpocznie się automatycznie Koszt 25 zł netto | 30,75 zł brutto
W tym wypadku rehabilitacja to najważniejsza kwestia, im szybciej zostanie rozpoczęta, tym większe szanse na to, że pacjent dojdzie do siebie. Oczywiście trzeba ogarnąć to prywatnie, bo na
Zadzwoń do nas: + Język: Polski Deutsch Waluta: EUR € GBP £ PLN zł USD $ Zaloguj się Koszyk (0) Zacznij tutaj FitMi FitMi - Pacjent FitMi - Klinika MusicGlove MusicGlove - Pacjent MusicGlove - Klinika Pomoce Blog FAQ Strona główna Blog Udar mózgu i porażenie mózgowe Rehabilitacja: 9 gier dla pacjentów po udarze, które rozwijają sprawność poznawczą Podczas rehabilitacji po udarze mózgu bardzo ważne jest, aby pozostać... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Jak pomóc komuś po udarze mózgu: przewodnik dla opiekunów i członków rodziny Wskazówki, jak pomóc komuś, kto miał udar. Opieka nad osobą po udarze może... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Czy udar mózgu można wyleczyć? Chociaż nie można przywrócić uszkodzonej tkanki mózgowej, rehabilitacja uczy... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Witamina B12 w rehabilitacji po udarze mózgu Wszystkie witaminy z grupy B mają kluczowe znaczenie dla ogólnego zdrowia... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Czy po udarze mózgu może on sam się wyleczyć? Badania pokazują, że mózg posiada niezwykłą zdolność samoleczenia się po... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Rehabilitacja: Wyuczone nieużywanie po udarze mózgu. Wyuczone nieużywanie ma miejsce, gdy pacjent powstrzymuje używanie mniej... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Zrozumienie nadmiernej senności po udarze: dlaczego to się dzieje i leczenie takiej senności. Zmęczenie i nadmierna senność po udarze mogą stanowić stan znany jako... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Witaminy i zioła wspierające rehabilitację po udarze mózgu. Naturalne środki na powrót do zdrowia po udarze oferują łagodny sposób na... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Rehabilitacja: Zrozumienie lewostronnego zaniedbania widzenia po udarze. Zaniedbanie widzenia lewostronnego pozostałego po udarze jest osobliwym... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Udar móżdżku: jakie są skutki i jak ocaleni mogą wyzdrowieć Udar móżdżku jest rzadki. W rzeczywistości mniej niż 2% wszystkich udarów... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe 7 ratujących życie sposobów zapobiegania upadkom po udarze mózgu. Podejmowanie środków ostrożności, aby zapobiec upadkom po udarze, może pomóc... CZYTAJ WIĘCEJ Udar mózgu i porażenie mózgowe Jak zapobiegać drugiemu udarowi za pomocą 7 najlepszych praktyk Około 25% osób, które przeżyły udar, doświadcza drugiego udaru. Na... CZYTAJ WIĘCEJ 1 2 3 4 5 6 7 8 All
Opieka nad pacjentem po przebytym udarze mózgu Opieka nad chorym, który przebył udar mózgu, wymaga od opiekunów odpowiedniej wiedzy i znajomości podstawowych zasad, których stosowanie pomoże choremu
Zależnie od rozległości i lokalizacji obszaru uszkodzenia w mózgu, skutki udaru obejmować mogą: częściowe lub całkowite unieruchomienie chorego; ograniczenie lub zupełny brak samoobsługi w codziennych czynnościach takich jak higiena osobista, ubieranie się, jedzenie; trudności w komunikowaniu się (zaburzenia mowy); zaburzenia w oddawaniu moczu (tzw. pęcherz neurogenny); pogorszenie czynności psychicznych. W najwcześniejszym okresie po udarze - podczas ciągłego przebywania przez pacjenta w łóżku - opieka i pielęgnacja nakierowana jest przede wszystkim na zapobieganie powikłaniom związanym z unieruchomieniem i pozycją leżącą, takim jak odleżyny, przykurcze mięśniowe oraz uszkodzenia nerwów obwodowych poprzez ich długotrwały ucisk (nerw strzałkowy w okolicy kolana, nerw łokciowy). Skutkiem uszkodzenia struktur ośrodkowego układu nerwowego, odpowiedzialnych za ruchy dowolne (skurcze) mięśni jest ich niedowład, z jednoczesnym stanem ich napięcia mięśniowego (tzw. „niedowład spastyczny”, w przeciwieństwie do niedowładu wiotkiego, występującego przy uszkodzeniu nerwu obwodowego), z przewagą po stronie silniejszych mięśni zginaczy. Prowadzi to do ustawienia kończyn w przymusowej pozycji – w kończynie górnej następuje zgięcie w łokciu i nadgarstku oraz przywiedzenie ramienia do tułowia; w kończynie dolnej następuje rotacja w biodrze na zewnątrz, zgięcie w kolanie i zgięcie podeszwowe stopy. Pozostawanie kończyny nawet przez niezbyt długi czas w takiej przymusowej pozycji prowadzi do utrwalonych przykurczów, utrudniających lub nawet uniemożliwiających późniejsze przywrócenie jej sprawności. Aby tego uniknąć, od początku choroby należy zapewniać właściwą pozycję spoczynkową kończyn po stronie objętej niedowładem, przez stosowanie prostych środków pomocniczych - najczęściej poduszek i miękkich wałków. W kończynie górnej, ramię należy układać na poduszce, odsuwając (odwodząc) je od tułowia, z niewielkim zgięciem łokci i odwróceniem dłoni (supinacją) oraz ułożeniem dalszej części kończyny nieco powyżej, tak aby umożliwić odpływ chłonki i zapobiegać obrzękowi kończyny spowodowanemu zastojem. W kończynie dolnej, wzdłużne podłożenie wałka od górnego brzegu miednicy do połowy uda zapobiega powstawaniu rotacji uda na zewnątrz. U chorego leżącego wskazana jest zmiana pozycji co 2 godziny. Pacjent po udarze może być kładziony na obu bokach, w ten jednak sposób, aby nie następował ucisk tułowia na kończynę lub jednej kończyny na drugą, a czas leżenia na stronie objętej niedowładem powinien być krótszy. Wskazane jest położenie pacjenta kilka razy dziennie na 15-30 minut w pozycji leżącej na brzuchu, pod nadzorem opiekuna, co pozwala na rozciągnięcie przykurczonych mięśni kończyn dolnych i grzbietu oraz – poprzez zmianę mechaniki oddychania - na lepsze dopowietrzenie wszystkich partii płuc i oczyszczenie drzewa oskrzelowego. Istotne znaczenie mają bierne ćwiczenia poszczególnych odcinków kończyn objętych niedowładem, polegające najprościej na wykonaniu kolejno w każdym stawie pełnego zakresu ruchów (np. trzykrotnie zgięcie i wyprost), powtarzanego 4 do 5 razy dziennie. Pozwalają one zachować ruchomość stawów, zapobiegają przykurczom i zanikom mięśniowym, a jednocześnie przyśpieszają powrót ruchów własnych w kończynie. Dodatkowo, poprawiają one krążenie w unieruchomionej kończynie, zapobiegając obrzękowi i zastojowi krwi w żyłach, zwiększającemu ryzyko zakrzepicy żylnej. Jednocześnie pacjent powinien być zachęcany do samodzielnych czynnych ćwiczeń mięśni po stronie zdrowej, najlepiej według ustalonego planu, pod nadzorem opiekuna. Ważne jest aby ćwiczenia odbywały się regularnie, raczej częściej w trakcie dnia, ale o krótkim czasie trwania, aby nie zmęczyć chorego. Unikać należy zbyt gwałtownych lub obszernych ruchów, nie przełamując siłowo oporu, aby nie spowodować uszkodzeń mięśni, stawów lub więzadeł. Pacjent sam może wykonywać niektóre ćwiczenia, pomagając sobie kończynami zdrowej strony (np. po zapleceniu palców dłoni, wysuwa obie ręce do przodu, potem unosi nad głowę; podobnie może ćwiczyć własne stawy nadgarstka oraz palców dłoni). Wiotki staw barkowy po stronie chorej narażony jest na uszkodzenie spowodowane działaniem nadmiernych sił na przykład przy zmianie pozycji pacjenta w łóżku lub nieprawidłowym podnoszeniu. Swobodne zwisanie nieruchomego ramienia przez dłuższy czas może samoistnie prowadzić do jego podwichnięcia (wysunięcia ze stawu) na skutek rozciągnięcia torebki stawowej i otaczających mięśni. Efektem tego jest bolesny i sztywny bark, uniemożliwiający powrót z czasem funkcji kończyny. Zapobiegać temu należy przez ostrożne obchodzenie się z pacjentem, właściwego pozycjonowanie kończyny i wykonywanie biernych ćwiczeń w zakresie fizjologicznej ruchomości stawu bez przełamywania oporu. Tak szybko jak wyda na to zgodę lekarz, pacjent po udarze powinien być przygotowywany do opuszczenia łóżka. Należy pamiętać o możliwym spadku ciśnienia przy pionizacji (tzw. hipotonia ortostatyczna) oraz zaburzeniom równowagi i ryzyku upadku. Z tego powodu, wstawanie powinno odbywać się stopniowo, najpierw do pozycji siedzącej w łóżku, następie poprzez siadanie na brzegu łóżka. Pacjent powinien spróbować sam usiąść z asystą opiekuna, z pozycji leżącej na boku, podkładając zdrową nogę pod chorą i zsuwając ją z łóżka, jednocześnie wspierając się na zdrowej ręce i opuszczając obie nogi z łóżka. Przy stałym punkcie podparcia w okolicy bioder/pośladków, siły obracające (grawitacji działająca na spuszczane z łóżka nogi i podnosząca zdrowej ręki) pozwolą na uzyskanie przez tułów pozycji pionowej-siedzącej. Będąc już w pozycji siedzącej, pacjent podpiera się z tyłu zdrową ręką, aby utrzymać pion tułowia. W następnej kolejności, należy przećwiczyć z pacjentem wstawanie do pozycji pionowej i utrzymywanie równowagi. Pomocne w tym mogą być np. dwa krzesła odwrócone tyłem, których oparcia służą pacjentowi jako poręcze, lub sam opiekun, który stając naprzeciw siedzącego na brzegu łóżka pacjenta, umieszcza swoje kolana na zewnątrz kolan pacjenta (tak aby zapobiec ich „uciekaniu” na zewnątrz) a następnie obejmując dolną część jego pleców rękami pomaga mu podnieść się do pozycji stojącej. Dalszy trening utrzymania równowagi powinien obejmować stanie z przenoszeniem ciężaru z nogi na nogę, ale jeszcze bez chodzenia. Do nauki chodzenia przydatne są pomoce w postaci poręczy lub chodzika; należy mieć zawsze w pobliżu wózek, na wypadek nagłego osłabienia, zwrotów głowy lub zmęczenia pacjenta. Pomoce tego rodzaju (chodziki, balkoniki, laski, kule) mogą być przydatne także w późniejszym okresie, podobnie jak inne udogodnienia w zakresie wyposażenia mieszkania (np. poręcze w toalecie i łazience, prysznic zamiast wanny). Do czasu opanowania chodzenia w sposób pewny, powinno ono odbywać się w asekuracji opiekuna, prowadzącego pacjenta np. pod ramię. Jeżeli to możliwe, naukę chodzenia powinien przeprowadzić wykwalifikowany rehabilitant. Pacjent powinien być jak najszybciej zachęcany do samodzielnego lub z małą tylko pomocą wykonywania czynności samoobsługi, takich jak ubieranie się, mycie, czesanie, jedzenie, z użyciem jedynie zdrowej. Nakładanie ubrania należy zaczynać zawsze od strony chorej. Dla zapewnienia większej swobody ruchu, rozmiar ubrania powinien być nieco większy, niż dla osoby zdrowej. W czynności ubierania się pomocne może być duże lustro, tak aby pacjent mógł kontrolować wzrokiem i korygować swoje działania. Nie należy zrażać się dłuższym trwaniem codziennych czynności wykonywanych przez chorego, czy towarzyszącym im zmęczeniem, gdyż zdolność ich wykonywania wzmacnia stan psychiczny pacjenta. Stanowczo nie należy także rezygnować całkowicie z ich wykonywania, zaniedbując np. codzienną higienę lub pozostawiając podopiecznego cały dzień w pidżamie, zamiast dziennego ubrania. Dieta pacjenta po udarze powinna uwzględniać jego sytuację zdrowotną. Pacjent nie powinien być ani niedożywiony (np. z powodu braku apetytu lub niezdolności do samoobsługi), ani przekarmiany, gdyż z powodu unieruchomienia nie może wydatkować nadmiaru energii. Skład jakościowy i ilościowy diety powinien uwzględniać czynniki ryzyka kolejnych epizodów naczyniowych, tj. ograniczać dostawę cholesterolu i tłuszczów zwierzęcych, cukrów prostych (cukrzyca) i soli kuchennej (nadciśnienie). Forma przygotowania posiłku ma ułatwiać jego przyjmowanie z użyciem jednej kończyny, jak również zapobiegać ewentualnym problemom z połykaniem czy zadławieniu/zakrztuszeniu się, co zagraża głównie pacjentom leżącym. Podawać należy potrawy o gładkiej konsystencji (rozdrobnione, półpłynne, papki), a wyeliminować dania ciężkostrawne, wzdymające czy zapierające. Szczególnie osobom w starszym wieku i w cieplejsze dni, zapewnić należy podopiecznemu właściwą dostawę płynów. Z uwagi na możliwe trudności komunikacyjne z pacjentem po udarze, spowodowane zarówno zaburzeniami mowy (tzw. "afazja"), jak i możliwym pogorszeniem czynności poznawczych (intelektualnych) oraz stanu emocjonalnego (przygnębienie, depresja) – należy pamiętać, aby formułować jasne, czytelne komunikaty, w sposób werbalny jak i przy pomocy gestów i mowy ciała. Istotne jest wprowadzenie określonego jednolitego planu dnia, obejmującego wszystkie czynności niezbędne do wykonania z pacjentem. Ważne jest, aby poza działaniem ściśle pomocowym dawać pacjentowi wsparcie psychologiczne i przywracać zaufanie we własne możliwości. Należy wspierać chorego emocjonalnie, ale nie zastępować go w tych czynnościach, które może wykonać samodzielnie. Szczególnie w początkowym okresie po zachorowaniu mogą występować wahania nastroju podopiecznego, które należy rozumieć akceptować, a które z czasem zazwyczaj łagodnieją. W domu należy podtrzymywać efekty uzyskane podczas intensywnej rehabilitacji bezpośrednio po udarze i realizować otrzymane zalecenia, w tym dotyczące przyjmowania leków oraz okresowych kontroli. Opiekujący się pacjentem po udarze oraz domownicy powinni być przygotowani na długotrwały i czasem nie pełny powrót chorego do sprawności, mając także świadomość własnych emocji, wywołanych tą trudną lekarz internistaSprawdź, jak wygląda opieka nad chorym z porażeniem mózgowym Jakie skutki może mieć spastyczność ręki po udarze? Nadmierne napięcie mięśniowe wymaga pilnego podjęcia leczenia. W przeciwnym razie może dojść do trwałych przykurczów i nieodwracalnych deformacji w stawach.